دیدارنیوز ـ با انتصاب پرویز فتاح به ریاست کمیته امداد امام خمینی(ره) تغییر و تحولات اساسی و مهمی در این نهاد حمایتی در رسیدگی به اقشار محروم و آسیب پذیر اتفاق افتاد تا جایی که در بدو ورودش به کمیته امداد اعلام کرد «مستمری مددجویان کمیته امداد از این پس، قبل از حقوق مدیران و پرسنل این نهاد پرداخت میشود»، اما اصلاحات فتاح فقط به معیشت مددجویان ختم نشد بلکه در اقدامی جسورانه ساختمان جنجالی سوهانک را به دانشگاه آزاد فروخت تا پول آن را صرف اشتغال مددجویان کند. خودش میگوید: تا آخر مهر ماه دیگر مددجویی در صف گرفتن وام نخواهیم داشت حتی در لابه لای حرف هایش این نکته را تأکید میکند که امسال هیچ دانشآموز تحت پوشش هم بدون کیف و لوازم التحریر به مدرسه نرفت. او البته این اتفاق بزرگ را هنر کمیته امداد نمیداند بلکه از همت، دیانت و همراهی مردم، مسئولان، دولت و نظام جمهوری اسلامی یاد میکند که با وجود هجمههای ناروایی که به این نهاد حمایتی شده هنوز پای قولشان هستند.با «فتاح» که هفته گذشته میهمان مؤسسه فرهنگی مطبوعاتی «ایران» بود گفتوگویی انجام دادیم که میخوانید:
بهنظر میرسد موضع کمیته امداد نسبت به گذشته تغییر کرده و امروز شاهدیم که کمیته امداد بهعنوان یکی از نهادهای حمایتی همراه و در کنار دولت و مردم است علت این تعامل چیست؟
ببینید یکی از مهمترین مسائل امروز جامعه، مسائل اجتماعی است که نباید مشکلات آن را پنهان کرد چون در غیر این صورت بهانهای میشود تا دیگران به اشکال مختلف به آن بپردازند و از آب گل آلود ماهی بگیرند. خب موضع کمیته امداد هم روشن است، ما سعی کردیم تا همراه دولت باشیم چون اعتقاد داریم باید به نظام و مردم کمک کرد البته دولت را نقد هم میکنیم ولی نقد ما برادرانه است.باید به این نکته توجه داشت که دشمن با هدف فاصله انداختن بین ما لحظه به لحظه ما را رصد میکند.ادعا نمیکنم که نقدی به دولت وارد نیست ولی برای حفظ حریمها هر نقدی را نباید پشت تریبون گفت.مشکل ما جایی است که فکر میکنیم متولی امور جاری مردم تنها دولت است در حالی که این گونه نیست. امروز وقتی با مددجویان صحبت میشود متوجهند که آنها در گفتمان نظام مهم هستند و فراموش شده نیستند. به نظر من باید قبل از اینکه دیگران مشکلات را بزرگ کنند خودمان به آن بپردازیم تا اعتمادسازی شود.از طرفی رسانههای داخلی نباید با رسانههای بیرون هماهنگ و همسو شوند چرا که نتیجه آن موجب شکست میشود.ما باید به جای خودزنی به فکر همافزایی باشیم چراکه دشمن، نظام و مردم را هدف قرار داده است نه دولت. نباید از اشکالات دفاع کنیم این خوب نیست، به هر حال ما همه مسلمان هستیم. باید اشتباهات خود را قبول کنیم ودر جهت اصلاح آن قدم برداریم.کاری که ما در حال حاضر در کمیته امداد میکنیم با همکاری دولت دقیقاً برعکس تحریم است، علت حمله به کمیته امداد هم دقیقاً همین است ولی با این حال معتقدیم که تعامل ما با دولت نتیجه بخش بوده است.خوشبختانه مشکلات جامعه مددجویان ما کم شده ولی معتقدیم باید به آنها هم دولت وهم مجلس بیشتر رسیدگی و توجه کنند چون افراد قدردانی هستند. از اینرو چندی پیش مکاتباتی با دولت و سران قوا انجام دادیم که در آن برای رسیدگی به مددجویان تأکید کردیم چرا که به نظر میرسد برای این قشر آسیب دیده تصمیمات کمتری اتخاذ شده حتی شاید تأخیر هم شده است. باید بهدلیل فشار روی این قشر تصمیمات زودتر انجام شود مثلاً اگر قرار است کالا و خدمات حمایتی ارائه شود زودتر و خارج از اولویت انجام شود چون به نظر میرسد تصمیمات کند صورت میگیرد.
مثلا چه تصمیماتی؟
هنوز در حد ایده و طرح است و تصمیمگیری نشده ولی ما موافقت خود را اعلام کردیم و منتظر تصویب مصوبه هستیم.
ولی در خبرها اعلام شده که بستههای حمایتی مشخص حتی فازبندی شده؟
نه هنوز در حد ایده و طرح است و هیچ مصوبهای نداریم اما در کل، طرح خوبی است.
با توجه به افزایش مستمری مددجویان ،به نظر شما میزان مستمری مددجویان با اوضاع اقتصادی کنونی کافی است؟
نه البته میزان مستمری درسال گذشته خوب بود و افزایش 4/3 درصدی مستمریها تصمیم خوبی بود ولی امسال با اوضاع کنونی اقتصادی ارزش آن خیلی کاهش یافت که باید جبران شود.
پیشنهاد شما چیست؟
خب اگرچه ما در بودجه امسال با همکاری دولت مستمریها را 14 درصد افزایش دادیم ولی کافی نیست چون این میزان افزایش سقف بودجه بود و در واقع امکان اختصاص بودجه بیشتری وجود ندارد و اصلاً بودجه اجازه نمیدهد ولی بقیه آن همین مصوباتی است که قرار است انجام شود. ببینید با توجه به نرخ ارز، دولت اختیار دارد چون نرخ ارز تغییر کرده و درآمد دولت زیاد شده. امیدواریم تصمیم دولت نهایی و اجرا شود.
چقدر؟
تا مصوب نشود نمیتوان گفت باید نهایی شود.
حمایتهای کمیته امداد تنها از محل درآمدهای مردمی است یا دولت هم کمک میکند؟
بخشی از کمکها از طریق مردم است، ما قبلاً اعلام کردیم که مشارکت های مردمی 50 درصد رشد داشته و این اعتماد مردم به کمیته امداد را میرساند مخصوصاً طرح «اکرام» و «محسنین» ما که برای کودکان ایتام است بیش از 50 درصد رشد داشته است.
در خصوص وامهایی که از سوی کمیته در اختیار مددجویان قرار میگیرد توضیح دهید که از چه محلی تأمین میشود؟
ببینید با فروش ساختمان سوهانک وام را خودمان تقویت کردیم خب بعد از فروش ساختمان، مصوبه ما این بود که همه پول را بیاوریم در صندوق قرضالحسنه و حتی اعلام کردیم تا پایان مهر وام ضروری را که سقف آن 5 میلیون تومان است جمع میکنیم که با سرعت در حال انجام است و ان شاء الله از این پس مددجویی دیگر در صف اخذ وام نخواهد بود.
برای زنان سرپرست خانوار که مشکلات عدیده دارند چه کردید؟
62 درصد افراد تحت پوشش ما را زنان سرپرست خانوار تشکیل میدهند یعنی بیش از یک میلیون نفر از افراد تحت پوشش.در خصوص وامها هم امسال دولت حمایتهای خوبی کرده حتی وام اشتغال ما از منابع مختلف نسبت به سال قبل دو برابر شده که این اتفاق خیلی خوب است.
به نظر شما وامی که تحت عنوان وام اشتغال در اختیار مددجویان قرار میگیرد کافی است؟
خب به نکته مهمی اشاره کردید، ما در حال حاضر دو نوع وام داریم، یکی وام روستایی و دیگری وام شهری است. سقف وام روستایی 50 میلیون تومان است که خوب است چون بیشتر از این را مددجو نمی تواند نه ضامن بیاورد و نه اقساط آن را پرداخت کند. وام شهری هم از محل تبصره 16 بودجه است که سقف پرداخت آن 20 میلیون تومان است. در واقع سال گذشته سقف آن 15 میلیون تومان بود که با دخالت شخص آقای روحانی به 20 میلیون تومان رسید ولی خب الان هم احساس میکنیم کم است که با آقای روحانی مکاتبه کردیم تا در صورت صلاحدید سقف وام شهری به 50 میلیون تومان افزایش یابد.امیدواریم که دراولین جلسه شورای پول و اعتبار مطرح شود و به صلاحدید مصوب شود.
چه نظارتهایی در خصوص اینکه چه میزان از این وامهای اشتغال به مرحله درآمد زایی میرسد صورت میگیرد؟
ببینید وقتی ما مددجو را به بانک برای گرفتن وام معرفی میکنیم یک نظارت از سوی بانکها انجام میشود، منتهی ما خودمان هم یک نظارت درون سازمانی داریم که مهم است.
شرایط گرفتن وام اشتغالزایی به چه صورت است؟
گرفتن وام نیاز به تشخیص و بررسی دارد که کدام یک از مددجویان این استعداد را دارند که وام بگیرند. در واقع باید استعداد سنجی شود. البته شرایط اقتصادی خیلی مهم است ما باید خیلی مراقب باشیم چرا که اگر منابع مالی مددجویی خوب مدیریت نشود طرح اشتغالزایی آن با شکست روبهرو میشود و او را نه تنها توانمند نمیکند بلکه بدهکار میکند. البته این را هم بگویم که بانکها و دولت هم راضی است چون امروز معوقات وام مددجویان کمتر از دو درصد است در حالی که در سایر قشرها درصد معوقات بالا است.
تاکنون اعتبارات اختصاص یافته برای وام اشتغالزایی کامل جذب شده یا خیر؟
نمیشود از الان اظهار نظر کرد چون معمولاً بیشترین پرداختی وامها در نیمه دوم سال اتفاق میافتد دلیل آن هم این است که ابلاغ تبصره دو ماه است که انجام شده ولی امیدواریم صددرصد آن را جذب کنیم. سال قبل 85 درصد منابع بانکی ما جذب شد.امسال امیدواریم بهتر شود.
به رشد مشارکت مردمی اشاره کردید، با توجه به وضعیت اقتصادی چطور مشارکتهای مردم رشد داشته است؟
کاملاً واضح است، مثلاً در مرحله اول جشن عاطفهها ما شاهد رشد مشارکت مردمی بودیم، الان 310 هزار دانشآموز تحت پوشش داریم که با لطف مردم و دولت یک دانشآموز بدون کیف و لوازم التحریر به مدرسه نرفت؛ این خیلی مهم است، این پول از کجا آمده است؟ خب مردم دادند.امسال کمکهای مردمی در جشن عاطفهها 35 درصد رشد داشته است البته مرحله دوم جشن عاطفهها یازدهم مهر ماه در خود مدارس برگزار میشود، به این شکل که نامهای از سوی مدیران مدارس در اختیار والدین دانشآموزان قرار میگیرد تا براساس آن کمکهای نقدی جمعآوری و در اختیار مدیران مدارس قرار گیرد، بعد ازجمعآوری براساس تشخیص و اولویت به نیازمندان اختصاص مییابد، یا پرداختی به ایتام و طرح محسنین بیش از 50 درصد رشد داشته است البته این هنر کمیته امداد نیست بلکه دیانت، هوشمندی و درک درست مردم است.مخصوصاً با هجمههایی که به کمیته امداد شده ولی مردم نشان دادند که اعتماد دارند البته ما شفافسازی لازم را انجام میدهیم مثلاً افرادی که به ایتام کمک میکنند میتوانند اطلاعات لازم را از ما دریافت کنند.از طرفی قرار است از ماه آینده، سیستمی مثل سیستمهای بانکی راهاندازی شود که بلافاصله پس از واریز کمک، یک پیامک به خانواده یتیم و یک پیامک به کمیته امداد و یک پیام به فرد خیر ارسال میشود.
همیشه در فضای مجازی درخصوص اعتبارات و بودجه و حتی مشارکتهای مردمی کمیته امداد شائبههایی وجود دارد که گاهی موجب بیاعتمادی مردم میشود، برای رفع این شائبهها چه اقداماتی انجام دادید؟
خب بودجه ما دو بخش است؛ یک بخش از آن را دولت پرداخت میکند که حساب کتاب دارد و کاملاً بهدلیل حساسیت آن روشن است، الان سیدی مستمری مددجویان کامل در اختیار دولت قرار میگیرد پس ابهامی درآن وجود ندارد.بخش دوم هم که مشارکت مردمی است، هر کس که حامی هست کاملاً در جریان پروسه حمایت قرار میگیرد. علاوه بر اینها ما بهصورت دورهای حتی هفتگی گزارشی از عملکردمان را چه از طریق نشستهای خبری و چه از طریق مطبوعات و رسانه ملی به مردم ارائه میدهیم تا ابهامی در این زمینه وجود نداشته باشد.
گاهی گفته میشود بخشی از کمکها در خارج از کشور هزینه میشود نظر شما چیست؟
ببینید ما شیطنتهایی را که در گذشته صورت گرفت پاسخ دادیم اصلاً بحث نذورات، صدقات و... حرمت شرعی دارد و امکان ندارد از شهرستان خارج شود چون هر شهرستان متولی کار خود است. ما روز قدس برای فلسطین صندوق گذاشتیم تا مردم کمک کنند بعد از آن هم کمکهای مردمی را خرج نیازمندان فلسطین کردیم چرا که غیر این باشد امانتدار خوبی نیستیم.نمی شود پول فلسطین را جای دیگر خرج کرد.امکان ندارد از صدقات در جاهای دیگر استفاده کرد.
یکی از تعهدات کمیته امداد تحویل خانه به مددجویان فاقد مسکن بود ولی گفته میشود هنوز 100 هزار خانوار خانه ندارند علت محقق نشدن این امر چیست؟
با اقداماتی که انجام دادیم بهتر خواهد شد، امسال دولت و مجلس حرکت خوبی انجام دادند و آن، اینکه 50هزار واحد مسکن مهر را قانون کردند تا به ما واگذار کنند حتی بیشتر هم میتوانستند که خود بنده مخالفت کردم چون احتمال داشت نتوانیم به تعهداتمان عمل کنیم و بد قول میشدیم.الان این طرح برای مددجویان شهری در حال انجام است، برای مددجویان روستایی هم از ظرفیتهای بنیاد مسکن و وام مسکن روستایی استفاده میکنیم که بهصورت قرضالحسنه است علاوه برآن برای زلزله زدگان کرمانشاه برای ساخت 5 هزار و 200 واحد مسکونی از وام بلاعوض دولت استفاده کردیم.البته در آنجا تقریباً 3 هزار واحد آسیب دیده بودند ولی 5 هزار و 200 واحد ایمن در حال ساخت است که امسال همه واحدها ساخته میشود و مجهز و بهصورت رایگان در اختیار مددجویان قرار میگیرد. البته مبلغی وام دارد.
هزینه واحدها از کجا تأمین شده است؟
بخشی از وام از سوی دولت است و بخشی هم از کمکهای مردمی تأمین میشود.
علاوه بر اینها امسال هم 10 هزار واحد با کمک سپاه در 14 استان میسازیم که برای این تعداد واحد از دولت کمک گرفته نمیشود.عزم ما این است تا 3 سال آینده اکثر مددجویان خانه دار شوند. ببینید کار کمیته امداد کار نظام است.
یکسری از مددجویان از چرخه حمایتی خارج شدند ولی قرار است پس از بررسی مجدد وارد چرخه حمایتی شوند چرا؟
خب به خاطر شرایط اقتصادی امروز است چون افراد عادی هم دچار مشکل هستند، حالا اینکه چرا خارج شدند؟ باید بگویم که میدانید سال گذشته حداقل حقوق 920 هزار بود، قرار ما با دولت و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی این بود که اگر کسی به 70 درصد این درآمد رسید از چرخه خارج شود الان درآمد یک میلیون و 114 هزار و 140 تومان شده که 70 درصد آن با سال گذشته فرق میکند. خب این درآمد با اوضاع امروز سازگار نیست پس لازم بود دوباره وضعیت برخی که خارج شدند بررسی شود تا آنهایی که شرایط دارند مجدداً به چرخه وارد شوند تا ما مدیون آنها نشویم.
چند نفر هستند؟
حدود 5هزار نفر
برخی از مناطق محروم ما از حداقل امکانات برخوردار هستند آیا فراهم کردن امکانات تنها وظیفه شماست یا نهادهای دیگرهم وظیفه دارند؟
ببینید مناطق محروم مشکلات مختلفی دارند مثلاً آب ندارند خب وظیفه ما آبرسانی نیست یا حتی برق ندارند.ما طی شهریور ماه امسال به 180 روستا با همکاری استاندار و فرماندار تمام امکانات را دادیم.کار امدادی را ما انجام میدهیم ولی امکانات زیربنایی وظیفه ما نیست و میتوانیم از نهادها بخواهیم تا کمک کنند.به هر حال در همه مناطق محروم ما مددجو داریم با این اوضاع کنونی هم باید ما دامنه و چتر حمایتی خود را بیشتر کنیم.
بودجه کافی برای افزایش گسترش چتر حمایتی دارید؟
نه کافی نیست ولی در حال رایزنی و منتظر تصمیم دولت هستیم تا اگر کافی نبود برای کاستیهای جامعه هدف بهزیستی و کمیته امداد از دولت درخواست کنیم.
منبع: ایران/مریم جهان پناه/۸ مهر ۹۷